به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نظام پرستاری تهران به نقل از روزنامه آرمان، چاقوی بهجا مانده در پشت پرستار بیمارستان شهدای تجریش، شاید یکی از تلخترین صحنههای بهجا مانده از روزهایی بود که این قشر بدون حمایت و با دستان خالی به مصاف شیوع کرونا در کشور رفتند.
البته خشونت علیه پرستاران در کشور ما و مخصوصا در روزهایی که آنها با جانفشانیهایشان مانع از افزایش مرگ و میر کرونا میشدند، موضوع تازهای نیست. در اردیبهشت امسال، آرمین زارعیان، رئیس هیأت مدیره نظام پرستاری تهران اعلام کرد که «خشونت علیه پرستاران اگر ۴ سال پیش۱۰ درصد بوده در حال حاضر با ۴۰ درصد خشونت کلامی و تهدید نسبت به پرستاران و خانواده آنها مواجه هستیم.» با این حال، چند روز پیش ظاهرا یک خانم بی خانمان با سلاح سرد به آقای بختیاری پرستار اورژانس یکی از بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی حمله کرده و این پرستار از ناحیه کمر مصدوم شد. هر چند کـــه او در ویــدئوی اینستاگرامی، حال عمومیاش بهتر بود، اما در روزهایی که بیش از ۲۳ درصد از مردم ایران در فشارهای عصبی و اختلالات روانی رنج میبرند و به باور پلیس هر ۳ ثانیه یک تماس با ۱۱۰ شاید موضوع تازهای نیست و افرادی که برای نجات مردم جانشان را فدا میکنند نیز از افزایش خشونت در امان نماندهاند و طی سالهای اخیر چندین بار پرستاران از سوی همراه بیمار یا کتک خوردند یا جای چاقو برتنشان باقی ماند. با این حال فرشید الازمنی معاون نظام پرستاری تهران درباره جزئیات حادثه چاقو خوردن پرستار بیمارستان شهدای تجریش گفته است: در اورژانس بیمارستانها که خط مقدم مبازره با کرونا و چشم یک بیمارستان هستند، خانمی به آقای بختیاری که پرستار تریاژ حمله کرد که اینگونه اتفاقات فشاری بر روی کادر درمان است، چراکه خود به خود یک پرستار از گردانه مراقبت حذف میشود و فشار کاری سایر پرستاران افزایش مییابد و این موضوع به غیر از ایجاد تنش و ترسی است که در پرستاران به وجود میآید.
اگر این چاقوی ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتری به نخاع این پرستار اصابت میکرد، موجب فلجی او میشد. امنیت جانی مان را برابر خشونت حفظ کنیم درباره میزان خشونت فیزیکی و کلامی علیه پرستاران آمار دقیقی در دست نیست. تنها یک مطالعه در این زمینه انجام شده که مربوط میشود به اواخر دهه ۸۰که سازمان نظام پرستاری در یک نظرسنجی از گروه پرستاری به این نتیجه دست یافت که در مدت ۶ماه، ۸۰درصد از این افراد به شکلی مورد خشونت قرار گرفتهاند. بیشتر این خشونتها کلامی و حدود ۳۰درصد هم خشونت فیزیکی بوده است. الازمنی نیز افزایش خشونت علیه پرستاران را تایید و تاکید میکند: «بعد از شیوع کرونا در کشور خشونت علیه پرستاران چندین برابر شده و به طرز وحشتناکی افزایش پیدا کرده است و این خشونتها تنها شامل خشونت فیزیکی نمیشود و متاسفانه برخی از افراد پرستاران مورد فحاشی قرار میدهند.» وی ضمن اشاره به اینکه ما تنها در مقطع کارشناسی برای ۴ سال تحصیل یک پرستار یک تا دو میلیارد تومان هزینه میکنیم و متاسفانه بسیار راحت آنها را از دست میدهیم، متذکر شد: «نمونه از اتفاقات شب گذشته بسیار زیاد است و متاسفانه شاهد خشونت علیه پرستاران در همکاران فوریتهای پزشکی، اورژانس پیش بیمارستانی و بیمارستانها هستیم. ما چند نوع خشونت علیه پرستاران داریم که از جمله آنها میتوان به خشونت رفتاری و فیزیکی اشاره کرد. همکاران پرستار ما نه امنیت شغلی دارند و نه امنیت جانی و تعدادی از مراکز تعدیل نیرو را آغاز کرده اند و قطعا بعد از پایان کرونا هم تعدیل نیروی بسیاری از مراکز آغاز میشود. ما امنیت شغلی را نخواستیم، اما حداقل باید امنیت جانیمان حفظ شود.» این گفتهها در شرایطی مطرح میشود که در دوران شیوع کرونا، حدود ۸۰ هزار پرستار به کرونا مبتلا و بالغ بر ۸۰۰۰ نفر نیز به دلایل مختلفی اعم از بستری، قرنطینه و مسائل مربوط به آن از خدمت منفک شدهاند.
۱۴۰ هزار پرستار در کشور مشغول خدمت به بیماران کرونا هستند. همچنین متوسط تعداد پرستاران برای هزار نفر، به ۱٫۲ پرستار کاهش پیدا کرده است، اما اگر نگاهی به آمارهای جهانی داشته باشیم، برخی از کشورها مانند بلژیک به ازای هزار نفر، ۱۲ پرستار دارند. کیفیت متوسط مراقبت از مردم به ازای هزار نفر، پنج تا شش پرستار است و اگر مردم بخواهند از حداقل مراقبتها برخوردار باشند به ازای هر هزار نفر سه پرستار نیاز است. نمونه بارز خشونت در این شرایط گروهی از پرستاران و پزشکان میگویند تعداد حملات بیشتر نشده، اما شدیدتر و خشنتر از گذشته شده است. شدت درگیری و حمله به کادر درمان تنها به ۱۷ ماه گذشته و اپیدمی کرونا محدود نمیشود. پیش از این هم بارها گزارشهایی درباره خشونتهای فیزیکی علیه این افراد بهویژه پرستاران داده شده بود که نمونه آن مربوط میشود به آذر سال گذشته که ۱۰مرد به زن پرستاری در شیفت شب بیمارستان امامخمینی ایلام حمله کردند. همراهان بیمار ضربه محکمی به میز بخش پذیرش زدند. میز با شدت به شکم پرستار برخورد کرد و او از شدت ضربه بیهوش شد. قبلا دبیرکل خانه پرستار گزارش داده بود که از سال۹۶ تا ۹۷، حدود ۲۰پرستار در کشور بهدلیل شدت برخوردهای فیزیکی حداقل یکی از اعضای بدنشان دچار شکستگی شدهاست، اما در شرایط شیوع کرونا و در زمانیکه مردم هر روزه از این قشر زحمتکش که با کمترین نیروی ممکن (از لحاظ سرانه پرستاران نسبت به تخت بیمارستانی) چند شیفت و ماهها از خانواده و فرزندانشان دور هستند، در برابر شیوع کرونا و پنج پیک، ایستادگی کردهاند، حمایت و قدردانی میکنند بروز اینگونه اتفاقات شاید لکه سیاه و خاطرهای بد در ذهن آنها بهجای میگذارد. این در حالی است که بنا به استناد ویدئوها و اخباری که در شبکههای اجتماعی دست بهدست میشود، طی چند سال گذشته، خشونت کلامی و فیزیکی علیه پرستاران افزایش چشمگیری داشته است. محمود عمیدی، فعال حوزه پرستاری است و به استناد گزارش همکارانش میگوید که «موارد برخورد و حمله به کادر درمان در دو سال اخیر بالا رفته است.» او هم بارها مورد خشونت کلامی قرار گرفته، اما میگوید «بهدلیل جثهاش کسی جرأت نکرده با او برخورد فیزیکی داشته باشد. بیمار و همراهش، تخت خالی، پتو، ویلچر، غذا، پزشک و… را از پرستار میخواهد و زمانی که به خواستهاش نمیرسد، انتقام تمام این کاستیها را از پرستار میگیرد. به گفته او، خشونت کلامی مثل فحاشی و تهدید، همواره وجود داشته و پرستاران خیلی با آن برخورد نمیکنند: «محال است در یک شیفت شاهد اعمال این خشونتها نباشیم. قبلا در بیمارستانی در اسلامشهر فعالیت میکردم. یکبار ۱۷، ۱۸نفر به بیمارستان حمله کردند. پرستاران و پزشکان خودشان را در اتاقی حبس کردند تا در امان بمانند. از این موارد بهخصوص در برخی مناطق زیاد رخ میدهد.»